wystawy i wydarzenia:
Początki zgromadzenia kolekcji archeologicznej wiążą się z powstaniem w 1880 roku Towarzystwa Historycznego Nadnotecia w Bydgoszczy. Większość pozyskanych zabytków z lat 1880-1919 stanowiły dary, znaleziska przypadkowe, nie posiadające dokumentacji naukowej. Badania archeologiczne w tym okresie często miały charakter amatorski. Prace archeologiczne prowadzili zarówno niemieccy jak i polscy badacze.
Dział Etnografii Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy powołany został w 1986 r. Budując kolekcję założono, że należy zgromadzić jak najpełniejszy zestaw przedmiotów prezentujących najważniejsze dziedziny tradycyjnej kultury ludowej Pałuk, Kujaw, Kociewia, Borów Tucholskich, Krajny i Kaszub oraz dokumentować współczesną twórczość ludową i naiwną.
Galeria Grafiki i Rysunku posiada w swoich zbiorach ponad 16 tysięcy eksponatów skupionych w kilku odrębnych kolekcjach i zbiorach obejmujących grafikę polską dawną i współczesną, grafikę obcą dawną i współczesną, ekslibrisy i grafikę użytkową, zbiór rysunków i monotypii oraz matryce.
Zbiory historyczne zostały przejęte przez nasze Muzeum z kolekcji stworzonej przez Bydgoskie Towarzystwo Historyczne. Dział Historii jest największym działem Muzeum Okręgowego, gromadzącym najbardziej różnorodne obiekty. Wśród nich są następujące grupy zabytków: historyczne, militarne, falerystyczne, archiwalne i fotograficzne.
Początki bydgoskiej kolekcji sięgają 1922 roku, Leon Wyczółkowski ofiarował wówczas Muzeum Wielkopolskiemu w Poznaniu bogaty zbiór sztuki wschodniej, zawierający: dywany, makaty, kilimy, wazony, misy, szkła, zabytkowe meble oraz dzieła malarskie i graficzne. Za ten dar Poznański Wydział Krajowy przekazał artyście dworek w Gościeradzu pod Bydgoszczą.
Dział Muzyczny jest jednym z najmłodszych działów Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego. Podstawę jego zbiorów stanowią zabytki fonograficzne pochodzące z Kolekcji Fonograficznej Ewy i Adama Mańczaków, które od 2005 roku, na drodze zakupu i darów pochodzących od bydgoskiego kolekcjonera, były systematycznie włączane do zbiorów Muzeum.
Początki kolekcji numizmatycznej sięgają XIX wieku. W 1880 roku z inicjatywy Nadnoteckiego Towarzystwa Historycznego zaczęto gromadzić pamiątki historyczne, w tym monety i medale, z myślą o założeniu w przyszłości muzeum. Powstałe 5 sierpnia 1923 roku Muzeum Miejskie starało się z ówczesnym kustoszem Kazimierzem Boruckim i członkami Towarzystwa Numizmatycznego: Leonem Różdżyńskim i Stanisławem Niewiteckim pozyskiwać numizmaty, zwracając szczególną uwagę na monety bite w mennicy bydgoskiej.
Kolekcje Działu Sztuki obejmują prace z następujących dziedzin: dawne malarstwo polskie, współczesne malarstwo polskie, dawne i współczesne malarstwo obce, rzeźba, obiekt i instalacja, drobny relief oraz fotografia artystyczna.
Nasze zbiory obejmują księgozbiór z zakresu sztuki, archeologii, historii, etnografii, numizmatyki oraz historii medycyny i farmacji. Wśród nich znajdują się także unikatowe bydgostiana oraz wiele pozycji dot. naszego patrona Leona Wyczółkowskiego. Dużą część księgozbioru stanowią katalogi wystaw oraz inne wydawnictwa muzeów i galerii sztuki w Polsce, także czasopisma wydawane przez te instytucje.
Kolekcja Działu Historii Techniki (Exploseum) obejmuje dokumenty związane z funkcjonowaniem w Bydgoszczy fabryki zbrojeniowej koncernu DAG, przepustki pracownicze, żetony narzędziowe, przedmioty codziennego użytku związane z funkcjonowaniem zakładu. W swojej kolekcji posiadamy również w formie depozytu zbiór 300 cynkowych tabliczek będących częścią personalnej kartoteki osobowej byłych pracowników fabryki. Dział posiada również repliki machin wojennych, broni białej i palnej od starożytności do czasów współczesnych. Nieodzowną częścią kolekcji jest również cyfrowe archiwum historii mówionej, w którym znajdują się wspomnienia osób dotyczące całego okresu II wojny światowej, a w szczególności pracy bydgoskiej fabryce.
Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy udostępnia swoje zbiory do celów naukowych, badawczych, konserwatorskich oraz w celu ich publicznego prezentowania w muzeach i galeriach. Muzeum nie użycza zbiorów osobom prywatnym.
27 lipca 2017 roku Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy zakupiło zbiory zlikwidowanego prywatnego Muzeum Farmacji Apteki „Pod Łabędziem”. Ponad 7 tys. muzealiów zostało nabytych dzięki dotacji celowej Urzędu Miasta Bydgoszczy. Obiekty pochodzą z kolekcji aptekarza Bartłomieja Wodyńskiego oraz zabytków stanowiących dziedzictwo farmaceutycznej kultury materialnej apteki „Pod Łabędziem”, założonej w 1853 roku.
